“Hồn Trương Ba, da hàng thịt” là vở kịch khiến nhiều thế hệ say mê bởi câu chuyện về ranh giới giữa tâm hồn và thể xác. Vậy các bạn có biết “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” tác giả là ai không?
Nội dung tóm tắt
Hồn Trương ba da hàng thịt tác giả là ai?
Nhắc đến “Hồn Trương Ba, da hàng thịt”, người ta không chỉ nhớ đến một vở kịch nổi tiếng mà còn nhớ đến tên tuổi của một cây bút tài hoa, người đã thổi hồn mới vào sân khấu Việt Nam hiện đại.
Vậy “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” tác giả là ai? Người nghệ sĩ ấy chính là Lưu Quang Vũ, ông đã vẽ lên vở kịch chạm đến những vấn đề nhân sinh sâu sắc về “sống thật với chính mình”.
Đọc thêm: Mùa xuân của tôi tác giả là ai?
Đôi nét về tác giả Lưu Quang Vũ
Lưu Quang Vũ (17/4/1948 – 29/8/1988) là nhà thơ, nhà văn, nhà viết kịch tài năng của Việt Nam hiện đại. Ông sinh tại Thiệu Cơ, Hạ Hòa, Phú Thọ, trong một gia đình có truyền thống nghệ thuật, cha là nhà viết kịch Lưu Quang Thuận, mẹ là bà Vũ Thị Khánh. Tuy sinh ở Phú Thọ, nhưng quê gốc của ông lại ở Hải Châu, Đà Nẵng.
Tuổi thơ của Lưu Quang Vũ gắn liền với vùng trung du Bắc Bộ, nơi nuôi dưỡng tâm hồn nhạy cảm và tình yêu thiên nhiên, con người. Sau khi hòa bình lập lại (1954), gia đình ông chuyển về Hà Nội sinh sống.
Năm 1965, ở tuổi 17, ông nhập ngũ, được đào tạo tại Trường Hàng không Cát Bi (Hải Phòng) và phục vụ tại trung đoàn 921. Trong khoảng thời gian này, thơ Lưu Quang Vũ bắt đầu nở rộ, thể hiện tâm hồn trẻ trung, trong sáng và tha thiết với cuộc đời.
Sau khi xuất ngũ (1970), ông trải qua nhiều công việc khác nhau để mưu sinh: từ vẽ pa-nô, áp-phích đến làm ở xưởng cao su, nhà xuất bản… Nhưng dù ở hoàn cảnh nào, ngọn lửa sáng tạo trong ông chưa bao giờ tắt.
Từ năm 1978 đến 1988, Lưu Quang Vũ làm biên tập viên Tạp chí Sân khấu, đồng thời bắt đầu sự nghiệp viết kịch, lĩnh vực giúp ông trở thành một trong những tên tuổi lớn nhất của sân khấu Việt Nam. Vở kịch đầu tay Sống mãi tuổi 17 đã mở ra hành trình đầy rực rỡ.
Đáng tiếc, vào năm 1988, khi tài năng đang ở độ chín, ông cùng nhà thơ Xuân Quỳnh, người vợ tri kỷ và con trai Lưu Quỳnh Thơ qua đời trong một vụ tai nạn giao thông trên quốc lộ 5 (Hải Dương). Sự ra đi đột ngột ấy để lại niềm tiếc thương vô hạn cho giới nghệ thuật và công chúng yêu văn chương.
Sự nghiệp sáng tác
Lưu Quang Vũ là một nghệ sĩ toàn năng, thành công ở nhiều thể loại: thơ, văn xuôi, chèo, và đặc biệt là kịch nói.
Thơ
Ông bắt đầu được biết đến với những tập thơ giàu cảm xúc, thể hiện khát vọng sống và tình yêu chân thành:
- Hương cây (1968 – in cùng Bằng Việt trong tập Hương cây – Bếp lửa), 20 bài thơ;
- Mây trắng của đời tôi (1989), 30 bài thơ;
- Bầy ong trong đêm sâu (1993), 40 bài thơ;
- Gửi tới các anh (1998);
- Di cảo (2008), 29 bài thơ;
- Những bông hoa không chết (2008), 35 bài thơ;
- Nhiều bài thơ khác chưa được in thành tập.
Văn
- Mùa hè đang đến (truyện, 1983);
- Người kép đóng hổ (truyện, 1984);
- Một vùng mặt trận (truyện vừa).
Chèo và tiểu luận
Ông còn hoàn thiện tác phẩm Nàng Sita của cha mình, nhà soạn kịch Lưu Quang Thuận, và cùng Vương Trí Nhàn, Xuân Quỳnh viết “Diễn viên và sân khấu” (1979), một công trình lý luận sân khấu đáng chú ý.
Kịch
Lưu Quang Vũ được xem là “hiện tượng của sân khấu kịch Việt Nam thập niên 80”. Trong 10 năm, ông để lại hơn 50 vở kịch, nhiều tác phẩm trở thành cột mốc lớn:
- Sống mãi tuổi 17;
- Hẹn ngày trở lại;
- Nếu anh không đốt lửa;
- Hồn Trương Ba da hàng thịt (1981);
- Lời thề thứ 9;
- Khoảnh khắc và vô tận;
- Bệnh sĩ (1988);
- Chữ cuối;
- Tôi và chúng ta (1984);
- Người tốt nhà số 5;
- Ngọc Hân công chúa;
- Linh hồn của đá;
- Ông vua hóa hổ;
- Vắng mặt trong hồ sơ;
- Chiếc ô công lý;
- Ông không phải là bố tôi;
- Điều không thể mất;
- Ai là thủ phạm;
- Chuyện tình bên dòng sông thu;
- Tin ở hoa hồng (1986);
- Hoa cúc xanh trên đầm lầy;
- Lời nói dối cuối cùng;
- Nguồn sáng trong đời;
- Mùa hạ cuối cùng;
- Người trong cõi nhớ (1982);
- Ngọc Hân công chúa (1984);
- Chim Sâm cầm không chết (tác phẩm chưa hoàn thành thì Lưu Quang Vũ qua đời).
Phong cách nghệ thuật và đóng góp
Lưu Quang Vũ là một nghệ sĩ mang tư duy hiện đại, nhạy bén với đời sống. Kịch của ông mang đậm tính hiện thực phê phán, phản ánh những mâu thuẫn xã hội và bi kịch của con người khi phải lựa chọn giữa đạo đức, danh lợi, tình cảm, bản ngã.
Ngôn ngữ kịch của ông giàu tính triết lý, nhưng vẫn giản dị, đời thường, dễ chạm đến người xem. Ông không chỉ kể câu chuyện, mà còn đặt khán giả vào hành trình tự soi chiếu bản thân, tự hỏi “sống thế nào mới là sống đúng nghĩa?”.
Với những đóng góp to lớn ấy, Lưu Quang Vũ được xem là một trong những nhà viết kịch vĩ đại nhất của văn học Việt Nam hiện đại người đã mang lại sức sống mới cho sân khấu nước nhà và để lại di sản nghệ thuật có giá trị lâu bền.
Thông tin về tác phẩm Hồn Trương Ba da hàng thịt
“Hồn Trương Ba, da hàng thịt” là một trong những vở kịch đặc sắc nhất của sân khấu Việt Nam hiện đại.
Tác phẩm không chỉ hấp dẫn bởi câu chuyện kỳ lạ hồn người này trú trong xác người khác mà còn bởi cách tác giả gửi gắm những triết lý sống sâu sắc, khiến khán giả phải suy ngẫm về bản chất của hạnh phúc, lẽ sống và nhân cách con người.
Xem thêm: Chiếc thuyền ngoài xa: Tác giả và ý nghĩa tác phẩm
Hoàn cảnh sáng tác và thời điểm ra đời
Vở kịch “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” được viết năm 1981, đến 1984 mới chính thức ra mắt công chúng. Đây là một tác phẩm tiêu biểu trong sự nghiệp viết kịch của Lưu Quang Vũ, nhanh chóng gây tiếng vang lớn khi được dàn dựng trên sân khấu trong và ngoài nước.
Từ cốt truyện dân gian quen thuộc, tác giả đã chuyển hóa thành một kịch bản hiện đại, chứa đựng chiều sâu tư tưởng triết lý và giá trị nhân văn bền vững. Vở kịch không chỉ kể câu chuyện về “hồn và xác” mà còn là lời nhắc nhở con người phải sống thật với chính mình, không đánh mất bản chất giữa dòng đời.
Đoạn trích thường được học trong chương trình Ngữ văn thuộc cảnh VII và phần kết, nơi tập trung xung đột gay gắt nhất giữa linh hồn và thân xác cũng là nơi bộc lộ rõ triết lý nhân sinh mà tác phẩm gửi gắm.
Tóm tắt nội dung cốt truyện
Trương Ba một người làm vườn hiền lành, giỏi đánh cờ bất ngờ qua đời do lỗi của Nam Tào khi gạch nhầm tên. Để sửa sai, Nam Tào và Đế Thích cho hồn ông nhập vào xác một anh hàng thịt vừa chết. Từ đó, một bi kịch bắt đầu: hồn Trương Ba sống nhờ trong thân xác kẻ khác.
Sự kết hợp trái khoáy giữa “hồn thanh cao” và “xác phàm tục” gây ra hàng loạt rắc rối. Vợ hàng thịt đến nhận chồng, trong khi vợ con Trương Ba lại thấy ông xa lạ, cộc cằn, thô lỗ. Bản thân Trương Ba dần bị thể xác lấn át, tha hóa, mất dần sự thanh sạch vốn có.
Khi mâu thuẫn giữa hồn và xác lên đến đỉnh điểm, Trương Ba tuyệt vọng, xin gặp Đế Thích để được “chết hẳn” thay vì tiếp tục sống giả tạo. Dù được Ngọc Hoàng cho phép sống tiếp, ông vẫn lựa chọn cái chết thanh thản để cứu cu Tị sống lại. Trước khi ra đi, ông dặn dò vợ con hãy sống tốt, sống đúng với mình.
Cái chết của Trương Ba không bi thương, mà trở thành một biểu tượng cho sự lựa chọn lương thiện và nhân cách sáng trong.
Bố cục
– Phần 1 (từ đầu đến “Vợ Trương Ba bước vào”): Cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba và xác hàng thịt.
– Phần 2 (tiếp đó đến “Không cần!”): Cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba và những người thân trong gia đình.
– Phần 3 (còn lại): Cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba, Đế Thích và quyết định cuối cùng của hồn Trương Ba.
Giá trị nội dung
Qua vở kịch “Hồn Trương Ba, da hàng thịt”, tác giả gửi gắm thông điệp sâu sắc:
- Sự sống quý giá, nhưng sống đúng là mình còn quý hơn;
- Con người chỉ thật sự hạnh phúc khi tâm hồn và thể xác hài hòa, khi sống trung thực với giá trị bên trong;
- Cuộc đời luôn có những nghịch cảnh buộc con người phải lựa chọn, và chỉ khi vượt qua sự dung tục, chiến thắng bản năng, con người mới vươn tới cái đẹp và sự hoàn thiện nhân cách.
Giá trị nghệ thuật
- Tình huống kịch độc đáo: Xung đột giữa hồn và xác được khai thác sâu sắc, mới mẻ, mang tính triết lý cao;
- Đối thoại giàu chiều sâu: Mỗi cuộc trò chuyện là một cuộc tranh biện nội tâm, vừa kịch tính vừa gợi suy tư;
- Xây dựng nhân vật chân thực: Hành động, lời nói phù hợp tâm lý, góp phần đẩy cao cao trào và bộc lộ rõ chủ đề;
- Ngôn ngữ và độc thoại nội tâm tinh tế: Giúp nhân vật bộc lộ bản chất, triết lý sống, đồng thời tạo chất thơ cho kịch bản.
Trên đây xemsach.com.vn chia sẻ giúp các bạn hiểu rõ hơn “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” tác giả là ai cùng các thông tin xoay quanh. Hy vọng bài viết đã mang đến cho các bạn những thông tin hữu ích về một kiệt tác của sân khấu Việt Nam.