Trong chương trình Ngữ văn, “Hịch tướng sĩ” và “Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc” là hai tác phẩm tiêu biểu, thường xuyên xuất hiện trong bài kiểm tra và các kỳ thi. Vậy ai là tác giả của Hịch tướng sĩ và Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc các bạn đã nắm rõ chưa? Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây và cùng khám phá nhé!
Nội dung tóm tắt
Ai là tác giả của Hịch tướng sĩ?
“Hịch tướng sĩ” là một tác phẩm nổi tiếng trong văn học Việt Nam, thường được nhắc đến như một áng văn chính luận mẫu mực về lòng yêu nước và tinh thần chiến đấu. Tác giả của Hịch tướng sĩ là Trần Hưng Đạo, vị danh tướng lừng danh của dân tộc Việt Nam dưới thời Trần, có công lớn trong ba lần đánh bại quân Nguyên – Mông xâm lược.
Giới thiệu tác giả Trần Hưng Đạo (Trần Quốc Tuấn)
Trần Hưng Đạo, húy danh là Trần Quốc Tuấn (1226 – 1300), là con của tôn thất An Sinh Vương Trần Liễu, cháu nội của Trần Thái Tổ. Ông được phong làm Quốc công Tiết chế – chức vụ cao nhất trong quân đội thời bấy giờ.
Trong lịch sử, ông nổi bật không chỉ bởi chiến công lừng lẫy mà còn bởi đạo đức, tầm nhìn và lòng trung thành tuyệt đối với dân, với nước. Ông luôn đặt lợi ích quốc gia lên trên quyền lợi cá nhân, điển hình là việc gạt bỏ mối thù gia đình với vua Trần để dốc lòng phò tá đất nước.
Cuộc đời và sự nghiệp của ông luôn gắn liền với hai từ “yêu nước”, và điều đó thể hiện rất rõ qua các tư tưởng quân sự, trong đó có tác phẩm Hịch tướng sĩ.
Đọc thêm: Du học nghề Hàn Quốc: Tổng quan về du học, visa và điều kiện
Hoàn cảnh sáng tác tác phẩm Hịch tướng sĩ
Hịch tướng sĩ được viết vào khoảng năm 1285, khi nguy cơ chiến tranh lần thứ hai với quân Nguyên – Mông đang cận kề. Tuy nhiên, trong khi hiểm họa đã gần kề, một bộ phận tướng sĩ lại thiếu tinh thần cảnh giác, ham mê hưởng lạc, sao nhãng việc rèn luyện binh pháp, khiến Trần Hưng Đạo lo lắng cho vận mệnh đất nước.
Không chỉ đơn thuần là một văn bản để động viên, Hịch tướng sĩ là một lời cảnh tỉnh, một bản tuyên ngôn về tinh thần trách nhiệm của người làm tướng, làm lính, làm công dân. Trong đó, Trần Hưng Đạo không ngần ngại so sánh nỗi đau mất nước với cái chết của bản thân, một cách bày tỏ sự hi sinh và yêu nước đến tận cùng.
Chính hoàn cảnh đặc biệt này đã tạo nên một bài hịch mang ý nghĩa vượt thời đại, không chỉ dùng cho lúc lâm trận mà còn là bài học muôn đời về bản lĩnh và lòng yêu nước.
Giá trị tư tưởng và nghệ thuật
Tư tưởng chủ đạo xuyên suốt Hịch tướng sĩ là lòng yêu nước gắn liền với trách nhiệm cá nhân trong bảo vệ giang sơn. Trần Hưng Đạo không chỉ kêu gọi lòng trung thành mà còn chỉ rõ nếu không luyện tập, không chiến đấu, thì dù sống cũng chẳng bằng chết.
Về nghệ thuật, tác phẩm sử dụng thể hịch, một thể văn chính luận cổ, với bố cục chặt chẽ, lý lẽ đanh thép kết hợp cảm xúc mãnh liệt. Giọng điệu khi thì tha thiết như lời tâm tình, lúc lại mạnh mẽ như mệnh lệnh quân sự.
Trần Hưng Đạo cũng khéo léo sử dụng điển tích, so sánh, đối lập, kết hợp với hình ảnh sinh động, khiến bài hịch không chỉ có lý mà còn thấm tình.
Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc tác giả là ai?
Nguyễn Đình Chiểu chính là tác giả của tác phẩm Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc. Đây là không chỉ là bài văn tế để tưởng niệm nghĩa sĩ, mà còn là bản anh hùng ca bi tráng thể hiện lòng yêu nước, đạo lý nghĩa tình và tư tưởng nhân dân sâu sắc.
Xem thêm: Tác giả Naruto và Dragon Ball: Những tượng đài manga/anime
Giới thiệu tác giả Nguyễn Đình Chiểu
Nguyễn Đình Chiểu (1822 – 1888) là một nhà nho, nhà thơ lớn của văn học Việt Nam thế kỷ XIX. Sinh ra tại Gia Định (nay thuộc phường Cầu Kho, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh) trong một gia đình nhà nho, ông sớm nổi tiếng học giỏi và có lý tưởng giúp đời.
Tuy nhiên, biến cố cuộc đời ập đến khi ông đang chuẩn bị thi tại Huế thì nghe tin mẹ mất. Trên đường về chịu tang, ông bị đau mắt nặng và mù lòa vĩnh viễn, chấm dứt con đường thi cử.
Tuy không thể tiếp tục con đường quan lộ, nhưng bằng nghị lực phi thường và trái tim yêu nước, Nguyễn Đình Chiểu đã dùng văn chương làm vũ khí. Ông trở thành ngòi bút cổ vũ kháng chiến, luôn đứng về phía nhân dân, đặc biệt là những người nông dân, nghĩa sĩ, những con người dũng cảm sẵn sàng hy sinh vì đất nước.
Có thể xem ông như ngọn cờ văn chương kháng chiến miền Nam giữa lúc đất nước rơi vào cảnh loạn lạc, chia cắt.
Hoàn cảnh ra đời Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc
Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc được viết vào khoảng cuối năm 1861, sau sự kiện các nghĩa sĩ nông dân ở vùng Cần Giuộc đã anh dũng hy sinh khi đánh úp đồn giặc Pháp trong một trận đánh không cân sức.
Điều đặc biệt là phần lớn nghĩa sĩ trong trận này không phải quân lính chuyên nghiệp, mà chỉ là những người nông dân, nhưng vì lòng yêu nước và căm thù giặc ngoại xâm, họ đã sẵn sàng từ bỏ cuộc sống yên bình để cầm vũ khí bảo vệ quê hương.
Nguyễn Đình Chiểu bằng cả trái tim đau đáu với vận nước, đã viết nên bài văn tế này như một nén tâm hương tưởng niệm, đồng thời tôn vinh người anh hùng thầm lặng, người nông dân nghĩa sĩ.
Qua bài văn tế, ông không chỉ bày tỏ lòng tiếc thương mà còn biến nỗi bi thương thành bản anh hùng ca, khắc họa hình tượng người nông dân trở thành biểu tượng của tinh thần dân tộc.
Giá trị nội dung và nghệ thuật
Về nội dung, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc là bài ca bi tráng về người nông dân Việt Nam yêu nước, dũng cảm hy sinh để chống giặc ngoại xâm. Lần đầu tiên trong văn học trung đại, hình tượng người nông dân vốn gắn với ruộng đồng được khắc họa như những anh hùng chân đất, mang vẻ đẹp bình dị mà cao cả.
Về nghệ thuật, tác phẩm sử dụng thể văn tế truyền thống, kết hợp linh hoạt giữa giọng văn bi ai và khí phách hào hùng. Ngôn ngữ giàu cảm xúc, hình ảnh chân thực, lối diễn đạt cô đọng giúp bài văn vừa lay động lòng người, vừa tôn vinh khí chất của nghĩa sĩ.
Trên đây xemsach.com.vn chia sẻ về ai là tác giả của Hịch tướng sĩ và Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, cùng những thông tin liên quan của hai tác phẩm. Hy vọng bài viết hữu ích giúp các bạn hiểu sâu sắc hơn về các tác phẩm văn học quan trọng trong chương trình học.