Bài thơ Nam Quốc Sơn Hà được xem là “bản tuyên ngôn độc lập” đầu tiên của dân tộc Việt Nam, ghi dấu tinh thần yêu nước kiên cường của cha ông. Vậy Nam Quốc Sơn Hà tác giả là ai? Hãy cùng chúng tôi giải đáp câu hỏi này qua bài viết dưới đây!
Nội dung tóm tắt
Nam Quốc Sơn Hà tác giả là ai?
Nam Quốc Sơn Hà (chữ Hán: 南國山河) là bài thơ thất ngôn tứ tuyệt viết bằng văn ngôn, nhưng tác giả thực sự vẫn chưa được xác định rõ ràng. Nhiều tài liệu lịch sử ghi nhận rằng bài thơ có thể thuộc về Lý Thường Kiệt, nhưng cũng tồn tại những ghi chép khác nhau về thời điểm và bối cảnh ra đời của tác phẩm.
Theo sách Lĩnh Nam chích quái, bài thơ được một vị thần ngâm đọc, khiến quân Tống kinh hãi, từ đó giúp vua Lê Đại Hành chiến thắng quân xâm lược năm 981. Trong khi đó, Đại Việt sử kí toàn thư ghi chép rằng khi Lý Thường Kiệt chặn đánh quân Tống bên sông Như Nguyệt năm 1076, bài thơ vang lên tại đền thờ thần sông Trương tướng quân, góp phần làm quân Tống thảm bại đúng như lời tiên đoán trong bài thơ.
Những ghi chép này không chỉ khẳng định giá trị lịch sử của Nam Quốc Sơn Hà mà còn tạo nên một bức tranh đầy màu sắc về tinh thần chiến đấu và ý chí tự cường của dân tộc Việt Nam. Sự tranh luận về tác giả càng làm nổi bật tính huyền thoại và sức sống lâu bền của bài thơ trong tâm thức người Việt.
Đọc thêm: Tác giả bài Đồng chí và những bài thơ về người lính
Giới thiệu về bài thơ Nam Quốc Sơn Hà
Hiện nay, sơ bộ thống kê cho thấy có khoảng 30 dị bản của bài thơ Nam Quốc Sơn Hà tồn tại trong nhiều văn bản Hán Nôm chép tay hoặc khắc gỗ, bao gồm: Việt điện u linh, Lĩnh Nam chích quái, Thần phả đền cửa sông Ngũ Huyện (Quả Cảm, Hòa Long, Yên Phong, Bắc Ninh), bia khắc tại Phù Khê Đông (Tiên Sơn, Bắc Ninh), Trương tôn thần sự tích, Thiên Nam vân lục liệt truyện, Dư địa chí, Đại Nam nhất thống chí,… Sự đa dạng này vừa phản ánh tầm ảnh hưởng rộng lớn của bài thơ, vừa cho thấy những biến thể trong truyền thuyết và ghi chép lịch sử.
Hoàn cảnh ra đời
Tương truyền, trong cuộc kháng chiến chống quân Tống năm 1076, Lý Thường Kiệt đã cho đọc vang bài thơ tại đền thờ Trương Hống và Trương Hát vào ban đêm, nhằm khích lệ tinh thần chiến đấu của quân sĩ.
Lúc bấy giờ, chiến sự đang diễn ra căng thẳng trên phòng tuyến sông Như Nguyệt (nay thuộc Bắc Giang và Bắc Ninh), và bài thơ đã trở thành lời cổ vũ tinh thần mạnh mẽ cho binh sĩ.
Xem thêm: Tác giả Lục Vân Tiên và các tác phẩm truyện Nôm
Bố cục và nội dung
Bài thơ Nam Quốc Sơn Hà được chia làm hai phần chính:
- Phần 1 (hai câu đầu): Khẳng định chủ quyền lãnh thổ đã được phân định rõ ràng;
- Phần 2 (hai câu cuối): Thể hiện sự quyết tâm kiên định chống kẻ thù, nhấn mạnh ý chí bảo vệ đất nước.
Giá trị nội dung
Bài thơ không chỉ là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc mà còn khẳng định chủ quyền lãnh thổ và ý chí quyết tâm bảo vệ Tổ quốc trước mọi kẻ thù xâm lược.
Qua từng câu chữ, người đọc vẫn cảm nhận được niềm tự hào, sự tự tin, đôi khi là nỗi tức giận, thể hiện sâu sắc tâm trạng và tinh thần của tác giả trước cảnh ngộ quốc gia.
Giá trị nghệ thuật
Bài thơ Nam Quốc Sơn Hà nổi bật nhờ thể thơ ngắn gọn, súc tích, vừa dễ nhớ vừa dễ truyền miệng, tạo sức sống lâu dài trong dân gian.
- Ngôn từ trong bài hùng hồn, dõng dạc, thể hiện ý chí kiên cường và quyết tâm bảo vệ chủ quyền đất nước;
- Bố cục chặt chẽ, lập luận rõ ràng kết hợp với giọng điệu đanh thép giúp bài thơ không chỉ là một tác phẩm văn học mà còn là công cụ tinh thần, khơi dậy lòng yêu nước và sự tự hào dân tộc.
Sự hòa quyện giữa hình thức cô đọng và nội dung hùng tráng đã khiến Nam Quốc Sơn Hà trở thành tác phẩm vượt thời gian, vang vọng giá trị nghệ thuật và lịch sử của dân tộc Việt.
Trên đây xemsach.com.vn chia sẽ những thông tin chi tiết về Nam Quốc Sơn Hà tác giả tác phẩm. Hy vọng bài viết giúp các bạn hiểu rõ hơn về bối cảnh, giá trị lịch sử và nghệ thuật của tác phẩm, từ đó thêm yêu mến và trân trọng tinh thần yêu nước của dân tộc Việt Nam.